Investeringsverplichting voorlopig van de baan
De vroegtijdige val van Rutte III heeft ook gevolgen voor de filmsector. De veelbesproken investeringsverplichting waar minister Van Engelshoven aan werkte is door het demissionair worden van het kabinet van tafel. Het zal van de uitkomst van verkiezingen afhangen of het plan – in welke vorm dan ook – nog een keer terugkeert.
Uit de hoek van bioscoopondernemers en filmdistributeurs klonk al diverse malen kritiek op het stimuleringsplan waar inmiddels demissionair minister van cultuur Ingrid van Engelshoven eind 2019 mee naar buiten kwam. Zij wezen onder meer op de al bestaande afspraken die zijn vastgelegd in het btw-convenant. Daarin wordt bepaald dat bioscopen, filmtheaters en distributeurs al geld afdragen aan het Abraham Tuschinski Fonds (ATF) waarmee Nederlandse films kunnen worden gefinancierd. Het gevolg van de nieuwe wet zou zijn dat het btw-convenant en afdracht aan het ATF zou komen te vervallen.
De branchevereniging van bioscopen en filmtheaters zegt in een reactie blij te zijn dat het huidige voorstel waarin ook bioscopen – net als streamingdiensten en omroepen – meer moeten gaan bijdragen, nu niet doorgaat. ‘In tijden van corona is het niet gepast de bioscoopmarkt nog zwaarder te belasten door middel van het invoeren van een investeringsverplichting, ter ondersteuning van het Nederlands filmproduct. Kijkend naar de toekomst is het zo dat de bioscoopbranche nog vele jaren nodig zal hebben om zich te herstellen en je kunt spreken van een normale bedrijfsvoering’, aldus de NVBF.
De branchevereniging van bioscopen en filmtheaters lijkt zich niet per se te verzetten tegen extra steun voor de Nederlandse film door onder meer streamingdiensten, maar wel tegen het feit dat bioscopen en filmtheaters niet buiten het voorstel worden gehouden.
Producenten en filmmakers drongen bij de politiek de afgelopen jaren juist aan op een systeem van heffingen en investeringen om de positie van de Nederlandse filmsector te verbeteren.
In een reactie op het nieuws laat de producentenvereniging NAPA bij monde van directeur Anna Pedroli weten: ‘We moeten helaas concluderen dat het niet mogelijk is om op zeer korte termijn een goede stimuleringsmaatregel tot stand te brengen. De val van het kabinet, de aanstaande verkiezingen en de daaropvolgende formatieperiode leiden tot vertraging in het wetgevingstraject. De urgentie voor zo’n stimuleringsmaatregel is het afgelopen jaar namelijk alleen maar toegenomen.’
Volgens Pedroli zijn productiebedrijven de belangrijkste motor voor het herstel van ‘het verdienvermogen en werkgelegenheid in de AV-sector’. Het is belangrijk dat de investeringen toenemen wil de Nederlandse filmindustrie zich staande kunnen houden, ook op het internationale speelveld. Pedroli: ‘Dat kan alleen wanneer alle partijen die uiteindelijk profiteren van het aanbod, ook hun verantwoordelijkheid nemen voor de ontwikkeling en productie van nieuwe producties. We zijn er daarom van overtuigd dat we deze ‘extra tijd’ moeten benutten om met de verschillende partijen binnen de Nederlandse AV-sector te komen tot een voorstel dat op voldoende draagvlak kan rekenen.’
Ook het Nederlands Filmfonds laat in een verklaring weten het spijtig te vinden dat het voorstel nu niet kan worden doorgezet. Ook het fonds spreekt niet van afstel maar van ‘vertraging’.
Het fonds stelt dat ‘die gemeenschappelijke verantwoordelijkheid die makers met exploitanten verbindt, juist ook de nieuwe toetreders zoals de grote streamingplatforms, cruciaal blijft voor een florerende, diverse en innovatieve culturele filmsector. De huidige crisis heeft de filmsector hevig getroffen en ons doen inzien hoe delicaat de keten van ontwikkeling en productie tot zichtbaarheid in bioscopen en andere platforms is. Het is van belang om deze keten meer structuur te geven en daardoor steviger uit de crisis te laten komen. Bovendien hebben andere landen in Europa al wel vergaande afspraken hierover gemaakt waardoor Nederland het risico loopt dat het achterop komt te liggen.’
Of het wetsvoorstel na de verkiezingen weer op de agenda van de nieuwe regering komt hangt af van de samenstelling van het nieuwe kabinet. Het kan zijn dat de volgende regering de investeringsverplichting nieuw leven inblaast. Maar of dat in dezelfde vorm zal zijn is niet bekend. Eerst verkiezingen…
