Nederlandse acteurs pleiten voor minimumvergoeding: ‘Veel mis in ons vak’

Een groep Nederlandse acteurs, onder wie Hadewych Minis, Gijs Scholten van Aschat en Marthe-Geke Bracht, wil dat er grote veranderingen komen binnen de toneel- en filmwereld. Zij pleiten voor minimumtarieven en meer inzicht in de geldstromen en besluitvorming binnen castingbureaus en productiehuizen.

Bracht, die onder meer meespeelde in Petticoat, is initiatiefnemer van de groep en deelde zaterdag haar ervaringen met Het Financieele Dagblad (FD). De krant sprak vervolgens met andere acteurs, die haar negatieve beeld bevestigen.

“Er is geen inzicht in de geldstromen”, zei Bracht maandag in het programma M. Als voorbeeld gaf ze een rol in een Nederlandse film, die kort voor de start van de productie werd geannuleerd door producent NL Film. Een vergoeding kreeg ze niet.

“De rol was volgens hen vervallen wegens een productionele puinhoop”, vertelde de actrice. “Ik heb maanden vrijgehouden voor die rol.” De actrice zei dat ze eigenlijk naar de rechter had moeten stappen. “Maar dat deed ik niet, want ik wilde nog langer werken.”

‘Wordt nog steeds massaal gezwegen’

Voor de film Alle Tijd van Job Gosschalk, de castingdirector en regisseur die inmiddels niet meer actief is in de filmwereld nadat hij werd beschuldigd van misbruik en intimidatie, kreeg Bracht slechts een cadeaubon als vergoeding, die bovendien nooit werd opgestuurd.

Toen ze werd benaderd door Post Castelijn Casting, de nieuwe naam van het castingbureau dat werd geleid door Gosschalk, besloot ze hen een mail te sturen met daarin alle misstanden die zij de afgelopen dertig jaar is tegengekomen. Nadat de twee partijen met elkaar in gesprek gingen, zonder de aanwezigheid van huidig directeur Marc van Bree, hoorde Bracht niets meer van hen en is ze ook niet meer door anderen benaderd voor rollen in producties.

“Ik hoopte dat de zaak-Gosschalk de angstcultuur zou doorbreken”, zei de actrice tegen het FD. “Er is zo veel meer mis in ons vak. Nog stééds wordt er massaal gezwegen.”

‘Acteurs moeten mondiger worden’

Van Aschat noemt het omroepbestel ondoorzichtig. “Elke grote omroep maakt één, twee grote drama’s, maar er is minder geld. Toch willen ze meer.”

Bracht zou graag zien dat de regelgeving van een castingbureau als Post Castelijn aan banden wordt gelegd en dat er inzicht komt in de vergoedingen. Ook zouden de acteurs willen dat er minimumvergoedingen komen voor acteurs.

Daarnaast zouden spelers mondiger moeten worden. “Veel mensen vinden het werk leuk dat ze doen, maar daar wordt misbruik van gemaakt”, stelt Van Aschat.

Volgens Minis durven mensen niet in staking te gaan, uit angst niet meer te worden benaderd voor rollen. Ze voegt toe dat dit al jaren speelt. “Het is al veel langer aan de hand. Als kunst en cultuur van belang zijn voor ons land, dan moet je het ook serieus nemen.”