RODAP breekt onderhandelingen met filmmakers af
De afgelopen maanden hebben de organisaties van scenarioschrijvers, regisseurs en acteurs (Lira, Vevam en NORMA) op verzoek van het Ministerie van Veiligheid en Justitie onderhandeld met producenten, omroepen en kabelmaatschappijen (verenigd in RODAP) over vergoedingen voor het gebruik van hun filmwerken.
De basis voor deze onderhandelingen was het nieuwe Wetsvoorstel Auteurscontractenrecht, dat binnenkort in de Tweede Kamer zal worden behandeld. Dit wetsvoorstel is bedoeld ter versterking van de contractuele positie van makers en uitvoerende kunstenaars. RODAP heeft het finale voorstel van de onafhankelijke voorzitter van de hand gewezen. Daarmee zijn de onderhandelingen afgebroken.
Het Wetsvoorstel Auteurscontractenrecht stelt een nieuwe filmrechtregeling voor, die voorziet in een proportionele vergoeding voor scenaristen, regisseurs en acteurs, zodat zij kunnen meedelen in de inkomsten die met hun werken worden gemaakt. Omdat deze vergoeding in dit voorstel alleen betrekking heeft op traditionele lineaire vormen van televisiekijken (bijvoorbeeld via de kabel) en niet op de moderne manier van kijken (bijvoorbeeld Video-On-Demand), heeft het Ministerie van Justitie deze zomer de makers-organisaties Lira, Vevam en NORMA uitgenodigd om met RODAP aan de onderhandelingstafel plaats te nemen onder leiding van een onafhankelijk voorzitter. Het doel was om te komen tot een integrale vergoedingsregeling voor alle vormen van gebruik.
Deze gesprekken verliepen moeizaam, hoewel beide partijen tot enige concessies bereid leken. Op basis van de onderhandelingen heeft de onafhankelijk voorzitter aan het einde van het traject een eindvoorstel neergelegd. De makers- organisaties hebben dit voorstel geaccepteerd. Tot grote verbazing en teleurstelling van de filmmakers, heeft RODAP het eindvoorstel echter van de hand gewezen. In plaats daarvan kwam RODAP met een eigen voorstel om vanaf 2015 de aan de makers verschuldigde betalingen in een nieuw op te richten ’fonds’ te stoppen en te laten beheren door RODAP zelf, onder door RODAP nader te formuleren voorwaarden.
Filmmakers hebben echter al decennia lang hun eigen organisaties voor het beheer en verdeling van dergelijke vergoedingen. Organisaties die door de makers zelf bestuurd worden, representatief zijn en voldoen aan de wettelijke toezichtnormen. Dit in tegenstelling tot een fonds dat door RODAP zou worden beheerd en waar geen enkele filmmaker bij betrokken is. Bovendien voorziet de voorgestelde constructie van RODAP niet in vergoedingen die filmmakers redelijk vinden en is het niet verenigbaar met de nieuwe wettelijke voorgestelde filmregeling. Het uitgangspunt van de filmmakers blijft dan ook dat hun eigen organisaties de vergoedingen incasseren en verdelen.
Filmmakers doen nu een dringend beroep op de wetgever om te zorgen dat zij garanties krijgen op een eerlijke vergoeding voor het gebruik van hun werken. Lira, de organisatie van schrijvers, won in augustus 2014 een rechtszaak van de kabelmaatschappijen en RODAP. Ondanks deze veroordeling, hebben de kabelmaatschappijen nog steeds geen vergoedingen betaald, ook niet voor de misgelopen inkomsten uit het verleden. Namens de regisseurs is een vergelijkbare procedure gestart en de acteurs overwegen ook juridische stappen.
De filmmakers pleiten daarom voor een snelle behandeling van het wetsvoorstel waarin ook wordt voorzien in een wettelijk vastgelegde regeling voor Video-On-Demand om de toekomstbestendigheid van de nieuwe wet te garanderen.