Nederlandse lancering Kickstarter maakt niet nerveus

Kickstarter, ’s werelds grootste website voor crowdfunding die al verantwoordelijk was voor de financiering van flink wat filmprojecten, komt naar Nederland. Dat is goed nieuws want vergroot de bekendheid van de alternatieve financieringsvorm, vinden de platforms die al actief zijn in ons land. Voor een concurrentieslag zijn ze niet beducht.

De successen waar Kickstarter doorgaans mee schermt, zijn aansprekend. De smartwatch Pebble en de Android-console Ouya konden gerealiseerd worden doordat donateurs via Kickstarter het startkapitaal bij elkaar brachten. Ook op filmgebied – goed voor twintig procent van alle activiteiten – zijn mooie resultaten geboekt. Charlie Kaufman, de scenarist van onder andere Being John Malkovich, haalde ruim vier ton op voor zijn nieuwe productie Anomalisa. Spike Lee wist zelfs 1,4 miljoen dollar op te halen. En bij de absolute topper, The Veronica Mars Movie Project, stopte de teller pas bij 5,7 miljoen dollar. In totaal zijn 12,870 filmprojecten via Kickstarter geholpen aan 194 miljoen dollar. Zo’n 150 films bereikten de bioscoop, een paar duizend haalde het festivalcircuit.

Tot nu toe konden Nederlanders alleen doneren aan Kickstarter-projecten, niet er zelf eentje starten. Maar dat gaat nu veranderen. ‘De ervaring leert dat de daadwerkelijke lancering nog wel een half jaar op zich kan laten wachten’, schrijft de redactie van Dutch Design Starter, een crowdfundinginitiatief voor vormgevers, op haar website. ‘Maar toch, voor iedereen in crowdfunding-land is de komst van dit leidende reward-based platform groot nieuws.’

Dat wordt bevestigd door Roy Cremers, initiatiefnemer van Voordekunst, de crowdfundingsite die in 2011 onder de vleugels van het Amsterdams Fonds voor de Kunst werd gelanceerd maar inmiddels op eigen benen staat. ‘Meer Nederlandse Kickstarter-projecten zullen ervoor zorgen dat crowdfunding nog sneller ingebed raakt in Nederland. Makers krijgen meer keuze in platforms waarmee ze willen samenwerken en dat komt de markt alleen maar ten goede.’

‘Het grote verschil tussen Kickstarter en Voordekunst is dat Kickstarter zich meer op producten focust en bij ons draait het meer om projecten en personen’, vertelt Cremers. ‘Ten tweede is Kickstarter een commerciële organisatie. Kwantiteit staat boven kwaliteit. Daar is niets mis mee, maar als je als maker begeleid wil worden in je crowdfunding-traject dan biedt Voordekunst meer mogelijkheden. Dat uit zich in de slagingspercentages. Bij Voordekunst is 75% van de projecten succesvol, bij Kickstarter is dat veel minder.’

Van de 1,1 miljoen euro die Voordekunst in 2012 ophaalde bij 11.675 donateurs – de cijfers voor 2013 zijn nog niet bekend maar naar verwachting weer hoger – ging slechts een deel naar filmprojecten. Nederland telt namelijk ook een platform dat exclusief gewijd is aan film: CineCrowd. In de eerste twee jaar na oprichting in 2011 haalde dit initiatief een half miljoen euro op. Voor 2013 alleen ging de teller al naar zes ton. En de groei gaat gewoon door, verzekert Roel van de Weijer, oprichter en directeur van CineCrowd. ‘Ieder jaar zijn we meer dan verdubbeld; we hebben inmiddels 110 projecten gedaan. De markt raakt een beetje verzadigd, maar er is nog groei, zeker nu we er steeds meer buitenlandse projecten bij krijgen.’

Net als Cremers is Van de Weijer niet bang uit de markt gedrukt te worden door de Amerikaanse gigant. ‘Kickstarter heeft crowdfunding op de kaart gezet, maar zal niet veel toevoegen aan het Nederlandse landschap. Er wordt altijd gesproken over die paar aansprekende projecten die miljoenen hebben opgehaald, maar die zijn te tellen op de vingers van één hand. Tegenover die successen staan dan ook weer honderden projecten die het niet gehaald hebben. We hebben de succesratio van Kickstarter en Indiegogo, een andere populaire site voor filmfinanciering, vergeleken met die van ons en dan kom je op 40% en 23% versus 85%.’

Het verschil in slagingspercentage is grotendeels terug te brengen op actieve begeleiding en promotie bij bijvoorbeeld het IDFA en Nederlands Film Festival. Maar er zijn nog meer, vooral praktische verschillen die van invloed zijn. Donateur via CineCrowd kunnen bijvoorbeeld belastingvoordeel krijgen en hebben de mogelijkheid te betalen via machtiging, iDeal, creditcard of PayPal terwijl bij de Amerikaanse tegenhangers de betalingsmogelijkheid beperkt is tot ‘good old plastic’. Van de Weijer: ‘Maar het belangrijkste aspect is waarschijnlijk toch dat wij honderd procent gericht zijn op filmprofessionals.’

Bron: De Filmkrant, Edo Dijksterhuis