Gebruik Video on Demand in drie jaar verdubbeld

Bijna 2 miljoen Nederlanders kijken tegenwoordig film via Video on Demand (VOD), ruim twee keer zoveel als drie jaar geleden. De omzet liep op tot 72 miljoen euro. Dat blijkt uit een recent rapport van Stichting Filmonderzoek. De onderzoekers denken dat dit pas het begin is van een grote verschuiving van DVD en Blu-ray naar VOD.

Uit het onderzoek, dat gebaseerd is op een enquête die eind 2002 werd ingevuld door 2242 respondenten, blijkt dat de piek in de recente groei ligt in 2011. In dat jaar nam het aantal gebruikers toe met 62%. Vorig jaar nam het contigent VOD-afnemers minder sterk toe met 41%.

Verkoop van DVD en Blu-ray liep vorig jaar fors terug, zo bleek onlangs uit cijfers van NVPI, de branchevereniging voor de entertainmentindustrie. DVD-verkoop daalde met 21,3% terwijl de afzet van Blu-ray een bescheiden groei van 2% kende. Het marktaandeel van deze fysieke dragers is wel veel groter dan van VOD; de omzetten zijn respectievelijk 179 miljoen euro en 36,9 miljoen euro. ‘Maar er is een algemene trend van bezit naar toegang’, stelt onderzoeker Dimitri Lahaut. ‘Zodra grote internationale spelers als Netflix tot de Nederlandse markt toetreden, zal die mentale switch nog sneller gaan.’

Tot nu toe maakt de helft van de VOD-consumenten gebruik van kabelaanbieders als Ziggo en UPC. Een derde kijkt via telecomaanbieders als KPN en XS4ALL. Slechts vijf procent zet iTunes in om films te kijken. Lahaut: ‘Er is een voorkeur voor kijken op televisie. Kabelaanbieders maken het makkelijk om dat te doen.’

Het profiel van VOD-gebruikers blijkt vrij scherp omlijnd. Het zijn vooral gezinnen met hoogopgeleide ouders. Stedelingen gebruiker VOD vaker dan plattelanders. Hogere inkomens zijn oververtegenwoordigd. Jongeren en mannen zijn frequente kijkers. En de groep tussen 25 en 44 jaar is een belangrijke groeimarkt.

Dat de opmars van VOD slecht nieuws is voor DVD en Blu-ray staat voor Lahaut vast. ‘Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat — hoewel er meer manieren zijn om film te kijken — het aantal films dat bekeken wordt gelijk blijft. Men gaat dus op een andere manier kijken. Er is sprake van substitutie.’ Of stijgende VOD-inkomsten het verlies op het DVD-front kunnen compenseren, is nog niet duidelijk, zo blijkt uit een artikel in vakblad Variety.

Volgens Lahaut is het niet zo dat thuiskijken negatieve invloed heeft op bioscoopbezoek. ‘We hebben die relatie nog niet heel precies onderzocht, maar uit antwoorden van respondenten blijkt dat thuiskijkers ook vaak naar de bioscoop gaan. Dat heeft te maken met de release windows van bioscopen: in het theater zie je de meest recente titels die pas later uitkomen als VOD. Maar als die release windows kleiner worden dan kan dat gevaar opleveren voor de bioscopen.’

Niet iedereen is het eens met die stelling. Zo postte Neelie Kroes, vice-president van de Europese Commissie, vorige maand nog een betoog voor het loslaten van stringente release windows. Aan de hand van het voorbeeld van Bachelorette, dat in de Verenigde Staten een maand voor bioscooprelease al te zien was via VOD, pleit zij voor een zo breed en open mogelijk palet aan distributiekanalen. De inzet ervan moet afhankelijk zijn van het soort film dat wordt uitgebracht.

Bron: Filmkrant